moje typy osobowości, lista hop-bęc

cytująć źródła internetowe Wikipedia

• Osobowość dyssocjalna, psychopatia, osobowość antyspołeczna – zaburzenie struktury osobowości o charakterze trwałym. Zaburzenie to wiąże się z obecnością trzech deficytów psychicznych: lęku, uczenia się i relacji interpersonalnych.
  

Pospiszyl wyróżnia w psychopatii: deficyt lęku – defekt emocjonalny polegający na braku przyswajania odruchów moralnych i braku empatii; deficyt uczenia się – dominujące w typie impulsywnym zachowania agresywne; upośledzenie związków – relacje oparte na przydatności innych do własnych celów, płytkie związki – dominujące w typie kalkulatywnym, ignorowanie konwencji społecznych; cierń psychopatyczny – zubożone życie psychiczne, kompensowane przez narcyzm – wyczulenie na przejawy niedoceniania.
     Socjopatia to trwałe zachowania antyspołeczne, pojawiające się w wieku dorastania, trwające w okresie dorosłości, w kilku różnych obszarach.
Osoby dotknięte tym problemem zdrowotnym nie są niepoczytalne: są w stanie ocenić dany czyn jako dobry lub zły, są też w stanie poznać normy społeczne i prawne, a kłopot sprawia im ich przestrzeganie. Mają także możliwość panowania nad swoimi emocjami i powstrzymywania się od agresywnych reakcji. W związku z tym, osoby dotknięte antyspołecznym zaburzeniem osobowości nie powinny być traktowane jak chorzy umysłowo , a odpowiednia terapia może w znacznym stopniu wyrugować patologiczne zachowania.


Kryteria diagnostyczne osobowości dyssocjalnej wg Cleckleya (1985)
utrwalone i nieadekwatne zachowania antyspołeczne bez wyraźnej motywacji (przestępstwa sprawiają wrażenie przypadkowych, bezcelowych i impulsywnych, są pospolite – kradzieże, oszustwa),
brak poczucia winy, wstydu i odpowiedzialności, skruchy – kontakty płytkie i nastawione na eksploatację,
brak lęku, ubóstwo emocjonalne – brak zdolności do przeżywania emocji – brak integracji sfer poznawczej, behawioralnej i emocjonalnej , trwała niezdolność do związków uczuciowych z innymi ludźmi, bezosobowy stosunek do życia seksualnego (przedmiotowe traktowanie partnera),nieumiejętność odraczania satysfakcji (dążenie do natychmiastowego zaspokajania popędów i potrzeb), autodestrukcyjny wzorzec życia (np. po okresie dobrego przystosowania niszczenie dotychczasowych osiągnięć z przyczyn niezrozumiałych dla otoczenia), nieumiejętność planowania odległych celów (koncentracja na teraźniejszości), niezdolność przewidywania skutków swojego postępowania, niezdolność wyciągania wniosków z przeszłych doświadczeń (tj. nieefektywność uczenia się), nie dające się logicznie wyjaśnić przerywanie konstruktywnej działalności, w miarę sprawna ogólna inteligencja, formalnie niezaburzona, nierozróżnianie granicy między rzeczywistością a fikcją, prawdą a kłamstwem, nietypowa lub niezwykła reakcja na alkohol, częste szantażowanie samobójstwem, tendencje do samouszkodzeń, lęk przed kompromitacją, nadkontrola (chęć kontroli nad życiem innych ludzi, posiadania informacji o życiu intymnym innych ludzi).
     Skutkami powyższych cech jest niedostateczna adaptacja, zachowania antyspołeczne bez wyraźnej motywacji, brak sumienia i poczucia odpowiedzialności, brak wykształcenia pomimo "dobrej inteligencji", brak zawodu, ubóstwo emocjonalne, brak stałych związków rodzinnych, uleganie nałogom (alkohol, rzadko inne uzależnienia), częste konflikty z porządkiem prawnym, które raczej są drobne i przypadkowe (rzadziej są to przestępstwa złożone, planowane).
Przyczyny osobowości nieprawidłowej
Czynniki: społeczno-kulturowe (proces wychowania i socjalizacji), brak jednego z rodziców w wyniku rozwodu/separacji, klimat emocjonalny poprzedzający rozwód, brak zainteresowania ze strony ojca,
chwiejność rodzicielska; wczesne doświadczeni, zachowania antyspołeczne, ubóstwo materialne rodziny,
modelowanie przez rodzica o cechach osobowości psychopatycznej, matka nadopiekuńcza lub odrzucająca,
ADHD, genetyczne, fizjologiczne, zmiany w EEG (dodatkowa iglica – krótkotrwałe napady aktywności fal mózgowych, wskazujące na pobudzenie, podczas zachowań agresywnych bez poczucia winy i lęku), niedojrzałość mózgu – zmniejszenie liczby zachowań przestępczych po 30 r.ż., dysfunkcja układu limbicznego (sterującego emocjami i motywacją, psychologiczne, niedorozwój superego – niemożność wyciągania wniosków z doświadczeń, w których poniesiono karę, chroniczny niedobór pobudzenia,
kulturowe, „narcyzm społeczny”
     Przyczyny antyspołecznego zaburzenia osobowości leżą zarówno w czynnikach genetycznych jak i środowiskowych. Zauważono dużą odziedziczalność cech aspołecznych po rodzicach, którzy te cechy przejawiali. Zaburzenie to może być też spowodowane oddziaływaniem niekorzystnych czynników w czasie rozwoju embrionalnego (np. picie alkoholu, palenie tytoniu, zażywanie narkotyków przez matkę) oraz komplikacjami przy porodzie, niską masą urodzeniową, brakiem stymulacji i/lub odrzuceniem ze strony matki.

Czynniki środowiskowe obejmują brak stabilności i bliskości w domu rodzinnym, agresywne zachowania (w tym kary cielesne), znęcanie się i zaniedbywanie ze strony rodziców. Zauważa się jednak, że czynniki te mogą być konsekwencją genetycznych predyspozycji rodziców do zachowań aspołecznych. Mimo wszystko stwierdzono, że uwarunkowania te są autonomiczne i wpływają na możliwość wystąpienia patologii nawet, gdy nie mamy do czynienia z czynnikami genetycznymi.

Inną przyczyną antyspołecznego zaburzenia osobowości są problemy z nabywaniem wiedzy. Dotknięta nimi osoba nie potrafi nauczyć się społecznych norm zachowania, popełniając wykroczenia bez względu na karę.

Terapia Jak większość ludzi dotkniętych zaburzeniami osobowości, także cierpiący na antyspołeczne zaburzenie osobowości rzadko podejmują terapię, zmagając się z objawami przez całe życie. Gdy już zostaną do tego zmuszeni przez sąd lub rodzinę, najczęściej starają się udowodnić terapeucie, że ich obecność u niego jest bezcelowa i że nie mają żadnych zaburzeń. Ważne jest, aby terapeuta stworzył atmosferę zaufania, pogłębiając swój kontakt z pacjentem. Nawiązanie bliskiej relacji czasem jest prawie niemożliwe, ponieważ pacjent po prostu nie potrafi tego uczynić. W takim przypadku terapeuta powinien starać się zwiększyć zdolność do wyrażania uczuć i empatię pacjenta. Dalsze działania terapeuty powinny koncentrować się na wygaszaniu negatywnych zachowań i wzmacnianiu pozytywnych.
Zapobieganie -Uczeni są zgodni co do faktu, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Aby zminimalizować prawdopodobieństwo pojawienia się antyspołecznego zaburzenia osobowości, rodzice, opiekunowie i nauczyciele powinni przywiązywać dużą wagę do uczenia dziecka wyrażania swoich uczuć i panowania nad emocjami. Ważne jest zapewnienie optymalnych warunków rozwoju: bezwarunkowej miłości, troski i zaangażowania emocjonalnego oraz unikania takich patologii jak: zachowania agresywne (przemoc zarówno werbalna jak i niewerbalna), kary cielesne, poniżanie i wykorzystywanie dziecka.

• Osobowość narcystyczna - zaburzenie osobowości, w którym występuje wzorzec zachowań zdominowany nastawieniem wielkościowym (w wyobraźni lub na jawie), potrzebą bycia podziwianym, brakiem empatii i niezdolnością do przyjęcia perspektywy innych osób.

Kryteria diagnostyczne DSM-IV : pretensjonalne poczucie własnego znaczenia, zaabsorbowanie fantazjami o sukcesach, błyskotliwości, pięknie lub idealnej miłości, wiara, że jest się kimś "szczególnym" oraz wyjątkowym i że można być w pełni zrozumianym tylko przez innych "szczególnych" ludzi, przekonanie, że powinno się zadawać jedynie z ludźmi o szczególnym statusie, wymaganie nadmiernego podziwu, poczucie wyjątkowych uprawnień, czyli wygórowane oczekiwania co do szczególnie przychylnego traktowania lub automatycznego, podporządkowania się przez innych narzucanym im oczekiwaniom, eksploatowanie innych, czyli wykorzystywanie ich do osiągnięcia swych celów, brak empatii: niechęć do honorowania lub utożsamiania się z uczuciami i potrzebami innych, częsta zazdrość o innych lub przekonanie, że inni są zazdrośni o nas lub zazdroszczą nam, okazywanie arogancji i wyniosłych zachowań lub postaw

    Osobowość narcystyczna powstaje na skutek odniesienia rany narcystycznej w fazie ponownego zbliżenia. Rana narcystyczna powstaje gdy opiekunowie wymagają od dziecka aby było pod jakimś względem inne niż jest w rzeczywistości. Rodzice nie odzwierciedlają dziecka, nie są empatyczni i nie zachowują zdrowych granic między sobą a dzieckiem, nie pozwalając w ten sposób na prawidłowy rozwój dopiero wyłaniającej się osobowości - na kształtowanie się prawdziwego self. Przekaz środowiska brzmi: Jeśli przestaniesz być sobą i będziesz tym kim ja chcę abyś był, będę cię kochał.
W uproszczeniu można powiedzieć, że jeśli dziecko nie było kochane takim jakie jest, jeśli było wykorzystane do realizacji marzeń rodziców lub otrzymało przekaz: "musisz być kimś lepszym" to przez resztę życia będzie mu trudno być sobą lub będzie to w ogóle niemożliwe.

• Osobowość paranoiczna - zaburzenie osobowości, w którym występuje chłód emocjonalny, wycofywanie się z kontaktów z innymi, wrogość, nadmierna podejrzliwość, nadmierna wrażliwość na lekceważenie i krytykę, niezdolność do wybaczania urazy.

Kryteria diagnostyczne ICD-10 : wrażliwość na niepowodzenia i odrzucenie, tendencja przeżywania długotrwale przykrości, podejrzliwość, ujmowanie obojętnych działań otoczenia jako wrogich, pogardliwych, sztywne poczucie własnych praw, podejrzenia dotyczące wierności (partnerów i przyjaciół), przecenianie własnego znaczenia, pochłonięcie wyjaśnieniami wydarzeń
Kryteria diagnostyczne DSM-IV: pozbawiona wystarczających podstaw podejrzliwość, że inni nas wykorzystują, krzywdzą lub oszukują, zaabsorbowanie bezpodstawnymi wątpliwościami co do lojalności przyjaciół lub wspólników i co do tego, czy są oni godni zaufania niechęć do zwierzania się innym, spowodowana nieuzasadnionym lękiem, że informacje te zostaną użyte przeciw nam w złych intencjach
odczytywanie ukrytych, poniżających lub groźnych znaczeń z niezłośliwych uwag lub zdarzeń, ciągłe noszenie urazów, czyli niewybaczanie zniewag, krzywd lub afrontów, dostrzeganie ataków na nasz charakter czy reputację, które zwykle nie są widoczne dla innych, oraz szybkie reagowanie na nie gniewem lub przechodzeniem do kontrataku, powtarzające się nieusprawiedliwione podejrzenia dotyczące wierności współmałżonka lub partnera seksualnego.
Atrybuty osobowości paranoicznej : charakteryzują funkcjonowanie osobowości paranoicznej:
czynności ekspresyjne - obronna; funkcjonowanie interpersonalne - prowokacyjna; styl poznawczy - podejrzliwy; obraz ja - nienaruszalne; reprezentacje obiektów - niezmienne; główny mechanizm obronny - projekcja; organizacja morfologiczna - nieelastyczna; nastrój/temperament - gniewny.
Cechy związane z osobowością paranoiczną według Blaney: nieufność, podejrzliwość, czujność, cynizm
rywalizacyjność (porównywanie się z innymi), poczucie krzywdy, zazdrość, nadwrażliwość na krytykę, przepełnienie złością, mściwość, ostrożność, niezachwiane przekonania, zazwyczaj brak poczucia humoru,
dychotomiczne myślenie, samowystarczalność, zadufanie, przekonanie o własnej wyższości, usprawiedliwienie samego siebie.
Etiologia osobowości paranoicznej (wybrane poglądy)
Freud: Uznał, iż jej przyczyną jest pragnienie uznania pocieszenia ze strony rodzica tej samej płci (mylone z homoseksualnością).
Ferenczi: Charakter paranoiczny wyrasta z sadyzmu analnego związany jest z obroną własnej autonomii skojarzonej z treningiem czystości.
Kernberg: Dominuje mechanizm rozszczepienia-"ja"dobre-"inni"złe-stąd tez osoba funkcjonująca na takim poziomie doświadcza ciągłych zmian emocji. Reprezentacja siebie i innych jest całkowicie podzielona na dobre i złe. Nie ma nic pośrodku oraz nie ma możliwości posiadania obydwu atrybutów: dobra i zła. Charakterystyczny jest mechanizm projekcji nawiązując do projekcji można zauważyć iż negatywne uczucia wewnątrz "ja" spostrzegane są jako pochodzące z zewnątrz. Ponieważ ich źródłem jest sam człowiek-nie można się ich pozbyć uciekając przed nimi. Skłonność do ksobnej rekonstrukcji rzeczywistości.
McWilliams: Duże znaczenie odgrywa krytyka i ośmieszanie, pełnienie funkcji kozła ofiarnego, obarczanie cechami, do których rodzina nie chce się przyznać.
Cameron: krzywdzone dziecko staje się potem nadmiernie wyczulone na sygnały wrogości, pogardy, krytyki, oskarżeń.
Sullivan: Dwa czynniki powodujące rozwój paranoicznej osobowości: a)silne poczucie zagrożenia spowodowane jakimś defektem-rzeczywistym bądź urojeniowymi b)rzutowanie winy za ów defekt na innych ludzi. Mechanizm stanowią: doznane krzywdy oraz silne poczucie niepewności lub/oraz poczucie niższości. Podstawowymi strategiami działania w kontaktach interpersonalnych osoby paranoicznej są: autonomia, kontrola i racjonalność.

• Osobowość unikająca – zaburzenie osobowości, w którym na pierwszy plan wysuwają się trudności w kontaktach społecznych i unikanie ich (skrajna introwersja), mimo dążenia do bycia akceptowanym i pragnienia relacji interpersonalnych oraz zaniżona nieprawidłowa samoocena (większość przypadków). W odróżnieniu od osobowości schizoidalnej i osobowości schizotypowej, w przypadku osobowości unikającej przeżywane jest cierpienie z powodu braku umiejętności wiązania się z innymi ludźmi i wycofywania się.

Osoby dotknięte tym zaburzeniem wykazują chroniczną postawę unikającą wobec ludzi, ryzykownych sytuacji i wyzwań, popadają w społeczną izolację. Wynika to z nadmiernej wrażliwości, zwłaszcza z nieradzenia sobie z przejawami odrzucenia, upokorzenia lub poczuciem wstydu. Unikanie związków z innymi ludźmi jest konsekwencją przewidywania, że zostanie się upokorzonym lub odrzuconym; jedynie przejawy bezwarunkowej akceptacji umożliwiają nawiązanie bliższych relacji interpersonalnych. W przeżywaniu na pierwszy plan mogą wysuwać się objawy depresji, lęku, fobii , a także gniewu, który wynika z niepowodzeń w relacjach społecznych. Zachowania podobne do przejawów osobowości unikającej spotyka się u dzieci (zespół unikania), czasami rozwój osobowości prowadzi jednak do utrwalenia cech osobowości o analogicznej formie, co w słabszym nasileniu należy traktować jako typ osobowości, a nie zaburzenie osobowości. Osoby z zaburzeniem osobowości unikającej mogą nie zdawać sobie sprawy co jest rzeczywistym źródłem ich zahamowań. Mogą też wydawać się pozornie oziębłe emocjonalnie, ponieważ boją się okazać swoje uczucia.
Kryteria diagnostyczne ICD-10 :  Aby osobowość mogła być zakwalifikowana jako unikająca, konieczne jest spełnienie ogólnych kryteriów zaburzeń osobowości  i dodatkowo co najmniej cztery z następujących: stałe napięcie i niepokój, poczucie nieatrakcyjności indywidualnej, koncentracja na krytyce, niechęć do wchodzenia w związki, ograniczony styl życia – zapewnianie sobie fizycznego bezpieczeństwa, unikanie kontaktów społecznych z obawy przed krytyką, brakiem akceptacji, odrzuceniem.
Kryteria diagnostyczne DSM-IV :  Aby zaliczyć osobowość do typu osobowości zależnej, konieczne jest spełnienie czterech lub więcej kryteriów: unikanie działalności zawodowej, która wymaga znaczących kontaktów interpersonalnych, spowodowane obawami przed krytyką, dezaprobatą lub odrzuceniem, niechęć do wiązania się z innymi ludźmi, z wyjątkiem niektórych lubianych osób, powściągliwość w związkach intymnych spowodowana obawą przed zostaniem zawstydzonym lub wykpionym, zaabsorbowanie krytyką lub odrzuceniem w sytuacjach społecznych, powstrzymywanie się przed wchodzeniem w nowe relacje interpersonalne z powodu poczucia niedopasowania, postrzeganie siebie jako społecznie niekompetentnego, niepociągającego lub gorszego od innych, niezwykła niechęć do podejmowania osobistego ryzyka lub do angażowania się w jakiekolwiek nowe działania, ponieważ mogą one okazać się kłopotliwe.

• Osobowość schizoidalna – ten typ osobowości cechuje się tendencją do izolowania się, niewytwarzania silnych związków oraz wycofywania się z kontaktów emocjonalnych i społecznych, uznawania ich za niepotrzebne. Przy dużej wewnętrznej wrażliwości wyrażanie uczuć jest ograniczone, co powoduje pozorny chłód i dystans uczuciowy. Pacjentów nie obchodzą ani pochwały, ani nagany. Często występuje u nich poczucie osamotnienia i niezrozumienia przez otoczenie, podejrzliwość, niemożność odczuwania przyjemności. Osoby cierpiące na to zaburzenie na ogół działają samotnie, często żyją w świecie marzeń i fantazji, są ambitni, skłonni do introspekcji, ekscentryczni. Funkcjonalnie osobowość schizoidalna jest zbliżona do osobowości schizotypowej.

Kryteria diagnostyczne ICD-10 : brak lub znikome działania służące przyjemności, chłód emocjonalny, ograniczona zdolność wyrażania emocji wobec innych, niezainteresowanie pochwałami i krytyką, brak zainteresowania doświadczeniami seksualnymi, preferencja samotnictwa, pochłonięcie introspekcją, brak bliskich związków, niewrażliwość wobec norm społecznych .
Kryteria diagnostyczne DSM-IV : brak ochoty na zawieranie bliskich związków oraz czerpanie z nich przyjemności, wliczając w to bycie członkiem rodziny, niemal ciągłe wybieranie zajęć samotniczych, małe zainteresowanie doświadczeniami erotycznymi z innymi ludźmi, czerpanie przyjemności z niewielu rodzajów zajęć, brak bliskich przyjaciół lub powierników innych niż bezpośredni krewni, wrażenie bycia obojętnym na pochwały czy krytyki wygłaszane przez innych, okazywanie chłodu emocjonalnego, dystansu lub spłaszczonej uczuciowości.

• Osobowość anankastyczna (osobowość obsesyjno-kompulsyjna) – zaburzenie osobowości, w którym występuje wzorzec zachowań zdominowany dbałością o porządek, perfekcjonizmem, kontrolą umysłową i w kontaktach interpersonalnych, kosztem elastyczności, otwartości i efektywności.

Kryteria diagnostyczne ICD-10 : Do rozpoznania zaburzenia spełnione muszą być co najmniej trzy spośród warunków: nadmiar wątpliwości i ostrożności, pochłonięcie przez szczegóły, regulaminy, inwentaryzowanie, porządkowanie, organizowanie lub schematy postępowania, perfekcjonizm (przeszkadza w wypełnianiu zadań), nadmierna sumienność z zaniedbaniem przyjemności i relacji interpersonalnych, pedanteria, uległość wobec konwencji społecznych, sztywność i upór, irracjonalne sądzenie, że inni dokładnie podporządkują swe działania sposobom działania pacjenta lub nieracjonalna niechęć do przyzwalania innym na działanie,
natarczywe, niechciane myśli i impulsy.
Kryteria diagnostyczne DSM-IV : zaabsorbowanie szczegółami, regułami, porządkiem, organizacją lub harmonogramami do stopnia, w którym tracony jest podstawowy sens działalności, okazywanie perfekcjonizmu kolidującego z finalizowaniem zadań (np. niezdolność do dokończenia projektu, ponieważ nie zostały spełnione nasze wygórowane i ścisłe standardy), nadmierne poświęcenie się pracy i wydajności ze szkodą dla wolnego czasu oraz przyjaźni, które nie jest spowodowane oczywistą koniecznością ekonomiczną, zbytnia sumienność, skrupulatność i mała elastyczność w kwestiach moralnych, etycznych oraz dotyczących wartości, niewynikająca z kulturowej czy religijnej tożsamości, niezdolność do wyrzucania zużytych lub bezwartościowych przedmiotów, nawet jeżeli nie mają wartości sentymentalnej, niechęć do delegowania zadań lub pracy na innych, jeśli nie poddadzą się w pełni narzuconym przez nas sposobom ich wykonania, skąpy styl wydawania pieniędzy na siebie i na innych; pieniądze są postrzegane jako dobro, które ma być gromadzone z myślą o przyszłych katastrofach, okazywanie sztywności i uporu.

• Histrioniczne zaburzenie osobowości– zaburzenie osobowości, w którym występuje wzorzec zachowań zdominowany przesadnym wyrazem emocjonalnym, teatralnością zachowań, staraniami o zwrócenie na siebie uwagi i prowokacyjną seksualnością. 

Kryteria diagnostyczne ICD-10 : Do rozpoznania zaburzenia muszą być spełnione co najmniej trzy kryteria: teatralność, sugestywność, płytka uczuciowość, poszukiwanie docenienia (bycie w centrum), niestosowna uwodzicielskość, koncentracja na atrakcyjności fizycznej.
Kryteria diagnostyczne DSM-IV: brak poczucia komfortu w sytuacjach, w których nie jest się w centrum uwagi, interakcje z innymi charakteryzujące się często niestosownym kuszeniem erotycznym lub zachowaniami prowokacyjnymi, przejawianie szybko się zmieniających i płytkich emocji, konsekwentne wykorzystywanie wyglądu fizycznego do zwracania na siebie uwagi innych, styl wypowiedzi nadmiernie impresjonistyczny i pozbawiony szczegółów, samokreowanie się, teatralność, wyolbrzymianie ekspresji emocji, podatność na sugestie, czyli łatwe uleganie wpływom innych lub okoliczności, uważanie związków za bardziej intymne, niż są one w rzeczywistości.






tak przy okazji znalezione, może być pomocne:
http://portal.abczdrowie.pl/jak-sobie-radzic-ze-zloscia